Leseprobe

115 WOE S T E TAF ERE L EN I N DE WARMOE SS T RAAT : RE L I G I EUZE VR I JHE I D VERSUS RE L I G I EUZE DWANG Op 30 december 1642 vond er in het huis van Abra- ham Willemsz van Beyerland (Afb. 2) aan de War- moesstraat een hevig meningsverschil plaats. Die ochtend kreeg de parfumhandelaar en tafelboek- meester Van Beyerland bezoek van David Guilber- tus, predikant en bewonderaar van Guisbertus Voe- tius, de toonaangevende en streng calvinistisch theo- loog in Utrecht. Voetius wilde kennis nemen van de werken van de Duitse mysticus Jacob Böhme, en daarvoor was hij bij Van Beyerland aan het juiste adres. Tegen 1642 had Van Beyerland bijna alle werken van Böhme vertaald en uitgegeven, en de ijverige Guilbertus klopte daarom bij hem aan om exemplaren te bekomen. Maar Van Beyerland was wantrouwig: wie wilde deze boeken eigenlijk lezen?, vroeg hij aan Guilbertus. Toen het hem duidelijk werd dat ze ook door Voetius zouden worden ge­ keurd, weigerde hij zonder meer. Voetius en zijn soort, gaf hij Guilbertus te kennen, waren gezworen J o s é B o uman · C i s v an He e r t um J ACOB BÖHME I N AMS T ERDAM 1 2 Abraham Willemszoon van Beyerland als regent van het Walenweeshuis. Detail uit een groepsportret, toegeschreven aan Hendrik van Someren, 1641/2, Hospice Wallon, Amsterdam