Leseprobe

20 O s z e w c u , k t ó r y p o r z u c i ł s wó j f a c h w Görlitz nad naukami przyrodniczymi we wszyst­ kich jej formach, w tym nad gałęziami później zde­ gradowanymi z nauki do magii (jak np. alchemia), zaś Böhme wyraźnie czerpał korzyści z życia w tym środowisku. Przede wszystkim fakt, że Böhme włą­ czył do swojej filozofii heliocentryczny pogląd na wszechświat, stanowi wyraźny znak wpływu, jaki wywierał na niego kontekst środowiskowy. Tylko jedno dzieło, zawierające dwa krótkie teksty, Der Weg zu Christo („Droga do Chrystusa”, 1624), zostało opublikowane za życia Böhmego (ilustr. 3). Wszystkie inne krążyły w formie rękopi­ sów wśród oddanych wyznawców. Po 1618 r. misja szerzenia swojej filozofii szybko pochłonęła energię Böhmego, co doprowadziło do sprzedaży warsztatu szewca i poświęcenia się na chwilę handlowi innego rodzaju towarów. W związku z nową działalno­ ścią odbył wiele podróży. M.in . w 1619 r. odwiedził Pragę i był obecny podczas wielkiego wjazdu elek­ tora Palatynatu Reńskiego Fryderyka V do miasta. Böhme zrelacjonował to wydarzenie w swojej kore­ spondencji, co stanowi kolejną ważną wskazówkę na to, że nie był odosobnionym „mistykiem”, jakim go niekiedy przedstawiano. Wręcz przeciwnie: Böhme był głęboko świadomy wydarzeń politycznych oraz ich wpływu – jego pisma nigdy nie były abstrakcyj­ nymi medytacjami, ale zawsze miały na celu pokaza­ nie, że wiedzy o świecie i boskości nie można roz­ dzielić. W roku swojej śmierci, roku 1624, Böhme zo­ stał przyjęty na dworze w Dreźnie (ilustr. 4). Tam za­ trzymał się u dyrektora laboratorium dworskiego, Benedikta Hinckelmanna. Dokładny powód wizyty Böhmego w Dreźnie nie jest znany. W jednym z li­ stów Böhme pisze, że jego broszura „Droga do Chrystusa” została doceniona na dworze, do tego stopnia, że była postrzegana jako „boski dar” i czy­ tana codziennie ( Epistolae theosophicae 61.1). Jednak 4 Krzyż nagrobny Böhmego [w:] Vergaderinge van Eenige ongemeene Schriften van […] Böhme , rysunek kolorowym tuszem autorstwa Michaela Le Blona, Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel, Cod. Guelf. 67 Noviss. 4°, folio 78 v czas ważny ośrodek badań alchemicznych, astrolo­ gicznych i astronomicznych. Görlitz z pewnością nie było prowincjonalnym zaściankiem: w mieście tym od 1565 r. funkcjonowało prestiżowe gimnazjum przygotowujące uczniów do studiów uniwersytec­ kich. W gimnazjum tym wykładał m.in . Scultetus, późniejszy burmistrz. Scultetus pozostawał w kon­ takcie z takimi postaciami jak Tycho Brahe czy Johannes Kepler; zredagował też pracę o zarazie przypisywaną alchemikowi i lekarzowi Paracelsusowi, czyli Theophrastusowi Bombastusowi von Hohen­ heim (zob. s. 58, ilustr. 4). Współcześni debatowali