Leseprobe

21 Ży c i e f i l o z o f a J a c o b a B ö hme g o publikacja tej broszury była kwestią kontrowersyjną, przynajmniej w mieście Böhmego. Gregor Richter przypuścił ponowny atak na „fanatycznego szewca”, a władze ponownie wezwały Böhmego do ratusza w Görlitz, aby usłyszeć jego wyjaśnienia. Böhme został ostatecznie uniewinniony jedynie dlatego, że był w stanie udowodnić, że chociaż napisał ten tekst, to nie zorganizował jego publikacji, za którą całko­ wicie odpowiedzialny był szlachcic Hans Sigmund (Jan Zygmunt) von Schweinichen. Po powrocie z Drezna do Görlitz Böhme zachorował i w nocy 16 listopada zmarł. Zaciekły przeciwnik Böhmego, Gregor Richter, zmarł zaledwie kilka miesięcy wcze­ śniej, w sierpniu 1624 r., po opublikowaniu w Görlitz oszczerczego pamfletu przeciwko Böhmemu (ilustr. 5). Potępienie Böhmego przez Richtera w mowie i śmie censored Böhme’s writings were less concerned with the content of his work than with his status as a layman. In the cultural context of the Early Modern period, an uneducated cobbler did not have the right to speak on religious subjects. Only a pastor ordained by the state-sponsored church could express such opinions. Yet Böhme emphasized his status as a layman to argue that his writings were divinely inspired. These events provide a background for understanding Böhme and his writing. Cecilia Muratori THE COBBLER WHO DID NOT ST ICK TO HI S TRADE THE L I FE OF THE PHI LOSOPHER JACOB BÖHME For over 400 years the story of Jacob Böhme has fascinated people. From humble beginnings as a shoemaker, Böhme went on to develop a complex philosophy that has influenced religion, philosophy and art for generations. This essay outlines what we know about Böhme’s life as a writer: the religious experience that sparked his writing, the intellectual environment in the city of Görlitz that nurtured it, and the opposition from church officials who tried to suppress it. As the essay makes clear, those who najwyraźniej rozpaliło niechęć do Böhmego w jego rodzinnym mieście, ponieważ krzyż, który jego przyjaciele wznieśli z myślą o oznaczeniu jego grobu, został wkrótce zdewastowany (ilustr. 6). Dziś na gro­ bie Böhmego na cmentarzu kościoła św. Mikołaja (niem. Nikolaikirche) w Görlitz leży duży kamień z jednym z najsłynniejszych przedstawień jego sys­ temu filozoficznego – „Kulą filozoficzną”, oddającą jednym szkicem pojmowanie przez Böhmego walki światła z ciemnością. Przypisy 1 Wzmianka w Jecht 1924, 36. Więcej na temat biografii Böhmego – zob.: Fechner 1857, 313–446; Peuckert 1924; Jecht 1924; Weeks 1991; Penman 2014, 57–76. 2 Muratori 2017 (online: www.springer.com/de/book/9783319141688 ). Ab s t r a c t