Leseprobe

17 C e c i l i a Mu r a t o r i O SZEWCU, KTÓRY PORZUCI Ł SWÓJ FACH ŻYCI E F I LOZOFA JACOBA BÖHMEGO Burmistrz miasta Görlitz, Bartolomäus Scultetus, odnotował 26 lipca 1613 r., że „Jacob Boehme, szewc” został przywieziony do ratusza na przesłuchanie do­ tyczące jego entuzjastycznych przekonań. 1 Do miej­ skich urzędników dotarła uprzednio wiadomość o potencjalnie niebezpiecznej, krążącej w formie for­ mie rękopisu książce, której oryginał napisany przez szewca Jacoba Böhmego został skonfiskowany. Dwa dni później Gregor Richter, główny pastor Görlitz, wygłosił płomienne kazanie niedzielne w kościele Piotra i Pawła, oskarżając Böhmego o szerzenie fa­ natycznych idei. Książka, o której mowa, nosiła tytuł Aurora oder Morgenröte im Aufgang („Aurora, czyli Jutrzenka o poranku”), została napisana rok wcze­ śniej, w ciągu zaledwie kilku miesięcy roku 1612, i miała z czasem zyskać popularność już wśród współczesnych autorowi. W momencie konfiskaty dzieło nie było jeszcze kompletne i Böhme nigdy później go nie dokończył (ilustr. 1). Jacob Böhme miał wówczas 38 lat. Do miasta Görlitz (na terenie dzisiejszej Saksonii) przybył ze stron ro­ dzinnych, pobliskiej wioski Alt Seidenberg (dzi­ siejszy Stary Zawidów) w 1592 r. Kilka lat później, w 1599 r., kupił warsztat szewca na rynku w Görlitz, został prawowitym obywatelem miasta i ożenił się z córką rzeźnika, Kathariną Kuntzschmann, z którą doczekał się czterech synów. W Görlitz został więc „szewcem Jacobem Böhmem”, o czym wspomina również Scultetus: „Jacob Böhme” stanowiło nazwi­ sko dość powszechne w Görlitz, dlatego wskazanie zawodu było konieczne do rozróżniania imienników. Jednak w przypadku bohatera niniejszego eseju ety­ kieta „fanatycznego szewca” zaczęła oznaczać znacz­ nie więcej niż zawód, który Jacob Böhme wykonywał przez pewien czas. Według jego przeciwników (m.in . Richtera) fakt, że był szewcem, stanowił dowód na brak wykwalifikowania do zajmowania się sprawami wyższymi, teologicznymi – takimi jak te, które 1 Karta tytułowa [w:] Jacob Böhme, Morgenröte im Aufgang – Aurora (Aurora, czyli Jutrzenka o poranku) 1612, rękopis, Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel, Cod. Guelf. 62 Noviss. 4°, folio 3 r