CZ • Roky 2020-2022 od základu změnily náš pohled na sebe sama i na svět kolem nás. Nikdy se nám nezdály naše názory tak diametrálně odlišné, nebo někdy dokonce nesmiřitelné, jako v době od vypuknutí pandemie a v období následných opatření k jejímu zvládnutí. Je však mylné si myslet, že proti sobě stály pouze dva tábory. Každý z nás má za sebou složité, nejednoznačné, znepokojivé zkušenosti. Museli jsme a stále ještě musíme v mnoha situacích jednat jinak než obvykle, zvládat osobní krize a konflikty. Umělecký projekt »1000 a Tvůj pohled« pokusem o zapojení a mnohovrstevnatou nabídkou k němu. Je pozvánkou ke zvládání rozporů a v lepším případě také společnému vnímání, že pro každou myslitelnou stranu je obtížné snášet »ale« od té druhé, což však představuje právě tu hodnotu tolerantního, demokratického soužití. Skutečnost, že nejen musíme — v zájmu svobody 1 — snášet třenice a odpor lidí s jinými názory a postoji, ale že díky nim můžeme také růst, je potenciálem a zároveň znakem kvality pluralitní společnosti, a svědčí o tom, že jako taková již existuje. Co však mohou udělat umělecké postoje proti tendencím rozdělení společnosti v situaci globální krize, kterou jsme společně zažili a prožili? Jakým smysluplným způsobem může projekt výstav a festivalů mezi těmi všemi každodenními zprávami, příspěvky na sociálních sítích, diskusními formáty, individuálními postoji, rozsáhlými výsledky výzkumů, novinářskými rešeršemi a odbornými panely přispět k tomu, aby se demokracie, soužití a občanská společnost staly hmatatelnými? Chceme dát hlas jednotlivcům s jejich rozporuplnými otázkami a potřebami, abychom v části naší země, která je nejvíce zasažena sociálními otřesy, skutečným uzavřením hranic a prožitým omezením — v Trojzemí Polska, Německa a České republiky — vytvořili prostor, v němž je možné zažít, že společně prožívaná krize ovlivňuje velmi rozdílnými způsoby osudy mnohých z nás. Možná, že musíme nejdříve přijmout, že neexistuje jedna kolektivní zkušenost a že ve složitém světě, kde paralelně existují různé systémy a životní reality, které se navzájem současně prolínají, stojí v praxi různé zájmy a hodnoty proti sobě. PL • Lata między 2020 a 2022 fundamentalnie zmieniły nasze spojrzenie na siebie i świat. Nigdy opinie nie wydawały się tak diametralnie różne, czasem wręcz nie do pogodzenia, jak od czasu wybuchu pandemii i późniejszych działań mających na celu jej powstrzymanie. Ale błędem jest myślenie, że istniały tylko dwa obozy stojące naprzeciw siebie. Każdy z nas ma za sobą złożone, niejednoznaczne, niepokojące doświadczenia, musiał i nadal musi w wielu sytuacjach zachowywać się inaczej niż zwykle, radzić sobie z osobistymi kryzysami i konfliktami. Projekt artystyczny »1000 i Twoje spojrzenie« jest próbą i wielowarstwową ofertą uczestnictwa. Jest zaproszeniem do znoszenia sprzeczności, a w najlepszym wypadku do poczucia wspólnoty także w tym, że trudno jest każdej możliwej stronie znieść »ale« drugiej, co jednak stanowi wartość tolerancyjnego, demokratycznego życia razem. To, że nie tylko musimy znosić tarcie i opór ludzi o innych poglądach i postawach —w imię wolności 1 — ale możemywzrastać wśród nich, jest potencjałem i jednocześnie znakiem jakości społeczeństwa pluralistycznego, a wręcz świadczy o tym, że ono jako takie istnieje. Ale co mogą zrobić pozycje artystyczne, aby przeciwdziałać tendencjom do podziałów społecznych w sytuacji globalnego kryzysu, którego wspólnie doświadczyliśmy i przeżyliśmy? Pomiędzy codziennymi wiadomościami, wpisami w mediach społecznościowych, formatami dyskusji w mediach, indywidualnymi stanowiskami, obszernymi wynikami badań, badaniami dziennikarskimi i panelami ekspertów, jaki znaczący wkład może wnieść wystawa i projekt festiwalowy w uczynienie demokracji, wspólnoty i społeczeństwa obywatelskiego namacalnymi? Chcemy dać głos jednostkom z ich sprzecznymi pytaniami i potrzebami, aby w obszarze naszego kraju najbardziej dotkniętym wstrząsami społecznymi, realnym zamykaniem granic i doświadczanymi separacjami — na Trójstyku Polski, Niemiec i Czech - stworzyć przestrzeń, w której można doświadczyć, że zbiorowo przeżywany kryzys wpływa na wiele indywidualnych losów w 17
RkJQdWJsaXNoZXIy MTMyNjA1